بررسی اثربخشی آموزش معکوس در ارتقای یادگیری و انگیزه دانشجومعلمان رشته آموزش زبان عربی در دانشگاه فرهنگیان
کد مقاله : 1156-5ARCONF (R1)
نویسندگان
اکرم شوشتری *1، نرگس صالحی2
1استادیار، گروه آموزش علوم تربیتی. دانشگاه فرهنگیان. تهران. ایران
2گروه آموزش روان شناسی و مشاوره، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 885-14665. تهران. ایران
چکیده مقاله
تحولات اخیر در آموزش عالی، به‌ویژه با گسترش فناوری‌های نوین، ضرورت بازنگری در شیوه‌های تدریس سنتی را آشکار ساخته است. یکی از رویکردهای نوین که توجه گسترده‌ای در آموزش زبان‌ها یافته، «آموزش معکوس» است. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش معکوس در ارتقای یادگیری و انگیزش دانشجومعلمان رشته آموزش زبان عربی در دانشگاه فرهنگیان است. پژوهش از نوع نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری شامل همه‌ی دانشجومعلمان رشته آموزش زبان عربی در سال تحصیلی ۱۴۰۳–۱۴۰۴ بود که از میان آن‌ها ۶۰ نفر به روش در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل همتاسازی شدند. گروه آزمایش طی ده هفته با الگوی آموزش معکوس برگمن و سمز (۲۰۲۲) آموزش دید، در حالی که گروه کنترل همان محتوا را به شیوه سنتی دریافت کرد. ابزار گردآوری داده‌ها آزمون یادگیری مفاهیم تخصصی و پرسش‌نامه انگیزش تحصیلی بود و تحلیل داده‌ها با آزمون تحلیل کوواریانس انجام شد. یافته‌ها نشان داد میانگین نمرات پس‌آزمون گروه آزمایش در هر دو متغیر یادگیری و انگیزش به‌صورت معناداری بالاتر از گروه کنترل است (p<0.01). همچنین تحلیل کیفی تأملات دانشجومعلمان نشان داد که آموزش معکوس موجب افزایش خودنظم‌دهی، مشارکت فعال و احساس تعلق به فرآیند یادگیری شده است. در مجموع، نتایج بیانگر آن است که به‌کارگیری آموزش معکوس در تربیت معلم زبان عربی می‌تواند به بهبود یادگیری مفهومی، ارتقای انگیزش درونی و تحول نگرش نسبت به نقش معلم و یادگیرنده بینجامد. این الگو می‌تواند گامی مؤثر در جهت تحقق یادگیری فعال و فناورانه در دانشگاه فرهنگیان باشد.
کلیدواژه ها
آموزش معکوس، یادگیری زبان عربی، انگیزش تحصیلی، یادگیری فعال، تربیت معلم
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی